کتاب چه باید کرد؟ یکی از رمان های کلاسیک روس به قلم نیکالای گاوریلوویچ چرنیشفسکی با مقدمه شرح زندگی و آثار او است که توسط نوذر ترجمه شده و به چاپ انتشارات بهزاد رسیده است.وراپاولونا، دختری جوان و زیبا که باید به اجبار خانواده ی پلیدش با جوانی نادان اما ثروتمند ازدواج کند، پس از آشنایی با لاپوخوف جذاب و مهربان، همراه او به راه های فرار از این دخمه ی تاریک و رسیدن به استقلال اقتصادی می پردازد؛ اما همه ی راه ها به بن بست می رسند جز یک راه: ازدواج وراپاولونا و لاپوخوف.ازدواجی که تماما با عشق و احترام شکل می گیرد اما بعد از گذشت چند سال، به خاطر دل سپردن وراپاولونا به دوست همسرش، کرسانوف، با خودکشی لاپوخوف پایان می گیرد.البته که داستان به اینجا ختم نمی شود و بقیه ی ماجرا با حضور کرسانوف ادامه می یابد.چرنیشفسکی به دلیل وجود سخت گیری های بسیار و سانسورهای شدید در زمان نگارش این رمان تامل برانگیز، در دل روایت این عاشقانه ی خواندنی، اوضاع روسیه را قبل از وقوع انقلاب به تصویر می کشد و چگونگی شکل دادن یک تاریخ و انقلاب را برای جوانان رهنمون می شود.